Wat zijn de verschillen tussen komijn en zwarte komijn (nigella zaad)?

Komijn en zwarte komijn. De namen lijken op elkaar, maar dat is dan ook direct het enige wat deze twee kruiden met elkaar gemeen hebben. Ze zijn namelijk enorm verschillend. Toch krijgen we nog al eens de vraag wat nou precies de verschillen tussen de twee zijn. En dat is waar we je meer over gaan vertellen in deze blog. 

Waar de een in veel keukens over de hele wereld gebruikt wordt, wordt de ander al eeuwenlang beschouwd als natuurlijk medicijn. Maar welke is welke? En als je komijn zegt weet je vast waar we het over hebben, maar misschien ken je die andere wel onder een van zijn andere namen. Ooit gehoord van nigella zaad? Of nootmuskaatbloem? Allemaal namen voor één en hetzelfde kruid: zwarte komijn. 

Hieronder nemen we je mee in wat komijn en zwarte komijn is, waarom het goed is voor de gezondheid en welke gerechten je er mee kunt maken. Ook geven we je een overzichtelijke lijst waarin we alle verschillen op een rij zetten, zodat jij precies weet wanneer je welk kruid kunt gebruiken. Laten we beginnen. 

Laten we beginnen met komijn, een veelgebruikt kruid in keukens over de hele wereld. Zo maken we er in Nederland komijnekaas mee, wordt het in India gebruikt in curry, in Tunesië brengen ze er couscous mee op smaak en in Mexico gaat het door de chili con carne. Nogal populair dus. 

Komijnzaad komt van de komijnplant, die zo’n 30 centimeter hoog wordt en groeit op plekken waar een warm klimaat is. Vooral in het Midden-Oosten en Noord-Afrika gedijt deze plant goed. We zeggen dat we de zaadjes van de komijnplant gebruiken, maar eigenlijk is het vrucht. Afijn, de smaak verandert er niet van…

De geur van komijnzaad is erg sterk. En helemaal als je het even roostert in de pan of kneust met een vijzel komt die heerlijk warme aroma vrij. De smaak kenmerkt zich als aards en warm en wordt eigenlijk alleen gebruikt in warme gerechten, al wordt komijnzaad in sommige streken in Duitsland verwerkt in brood.  

En dan nu meer over wat zwarte komijn is, het kruid dat bekend is onder vele namen. Zo ken je het misschien als nigella zaad. Of nootmuskaatbloem. Of misschien wel als kalonji. Zwarte komijn en ‘gewone’ komijn hebben in ieder geval niets met elkaar te maken. 

Zwarte komijn groeit aan een plant die zo’n 30 centimeter groot wordt, welke oorspronkelijk uit Oost-Europa komt. In tegenstelling tot komijn gebruiken we dan deze plant wel daadwerkelijk de zaden. 

Waar je komijn terugziet in gerechten over de hele wereld, wordt zwarte komijn voor een aantal specifieke doeleinden gebruikt. Zo wordt het vaak gebruikt om Turkse broden en naans mee af te maken. En in het recept voor bepaalde curry’s zal je ook zwarte komijn of nigella zaad zien terugkomen. De smaak is nootachtig en kan een beetje worden zijn als de zaadjes geroosterd of meegebakken worden, echt een unieke beleving. 

Van zowel komijn als zwarte komijn wordt gezegd dat het goed is voor de gezondheid. Komijn staat vooral bekend om het bevorderen van de spijsvertering. Het kan daarom helpen tegen winderigheid en een opgeblazen gevoel. Daarnaast zijn er studies die aantonen dat komijn helpt bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel en dat het kan bijdragen aan een gezond cholesterolniveau. 

Komijn wordt sinds jaar en dag vooral gebruikt in de keuken, als smaakmaker. Zwarte komijn of nigella zaad staat daarentegen al eeuwenlang bekend als natuurlijk medicijn. Het eten van dit kruid brengt dan ook allerlei gezondheidsvoordelen met zich mee. Het staat vooral bekend om zijn ontstekingsremmende eigenschappen, waarom het kan helpen tegen aandoeningen als eczeem en psoriasis. En net als komijn zijn er verschillende studies die aantonen dat zwarte komijn helpt bij het reguleren van zowel de bloedsuikerspiegel als het cholesterolniveau. 

Hierboven hebben we je je verteld over de verschillende kenmerken en toepassingen van komijn en zwarte komijn. Daar zit echt een wereld van verschil tussen, hè? Hier de verschillen nog eens kort op een rij:

Herkomst: komijn komt voornamelijk uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika, zwarte komijn komt oorspronkelijk uit Oost-Europa.

Uiterlijk en smaak: komijnzaadjes zijn bruin en hebben een warme, kruidige smaak. Zwarte komijnzaadjes zijn zwart en hebben een smaak die je kan beschrijven als nootachtig en peperig. Zowel komijn als zwarte komijn hebben een karakteristieke smaak en geur, maar het verschilt duidelijk van elkaar. 

Gezondheidsvoordelen: komijn staat vooral bekend om zijn bevordering van de spijsvertering. Daarentegen wordt zwarte komijn als sinds jaar en dag gebruikt voor zijn ontstekingsremmende eigenschappen. Naar beide kruiden is onderzoek gedaan wat aantoont dat het helpt bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel en het cholesterolgehalte. 

Gebruik in de keuken: komijn wordt vaak gemalen en toegevoegd aan curry’s, stoofschotels en andere warme gerechten. Zwarte komijn wordt echter vaak als heel zaad gebruikt om brood mee te toppen en curry’s mee op smaak te brengen. 

Oke, nu weet je wat de verschillen zijn tussen deze twee kruiden, hoe ze helpen bij de gezondheid en hoe je ze gebruikt in de keuken. Maar wat zijn nou typische toepassingen van deze kruiden? Om je dat te vertellen nemen we je hieronder mee in twee gezonde en eenvoudige recepten. Eentje waarin komijn terugkomt en een waar zwart komijnzaad in gebruikt wordt.

Eerst een recept waar zwart komijnzaad in gebruikt wordt. Eigenlijk is dit een soort curry–een vegetarische met kikkererwten en tomaten. Heerlijk en hartig! 

We beginnen met het maken van de kruidenmix voor deze curry, dat is natuurlijk waar een curry mee staat of valt. De kruidenmix die we voor deze curry gebruiken bestaat uit 2 theelepels zwarte komijnzaad, 1 theelepel komijnpoeder, 1 theelepel paprikapoeder, ½ theelepel kaneelpoeder en ½ theelepel cayennepeper (naar smaak). Even goed mixen en je hebt een mooie, gebalanceerde kruidenmix. En een tip van ons: als je dit soort kruidenmixen maakt, maak dan meerdere porties, zodat je de volgende keer als je het gerecht gaat maken niet nòg een keer de kruidenmix hoeft te maken. 

Om de curry te maken beginnen we met het aanfruiten van een fijngehakt uitje en 2 tenen knoflook in 2 eetlepels hete olijfolie. Wanneer je keuken is gevuld met de heerlijke geur van ui en knoflook, doen we de kruidenmix in de pan. Hiermee wakker je de kruiden aan, waarmee hun smaak nog beter tot z’n recht komt. Voeg hier vervolgens 1 blik tomatenblokjes à 400 gram en 2 blikken uitgelekte blikken kikkererwten à 400 gram aan toe. Roer het geheel goed door en laat het daarna lekker sudderen voor ongeveer 20 minuten. 

Na 20 minuten is de curry als het goed is iets ingedikt. Breng vervolgens op smaak met zwarte peper en zout, waarna je het geheel garneert met fijngehakte peterselie of koriander. Nog een tikkie citroensap om het gerecht helemaal af te maken en je hebt een gezonde en makkelijke avondmaaltijd, klaar om geserveerd te worden! Serveer hem met warme naan of over rijst en binnen een half uur zit je aan tafel om lekker met elkaar te smullen. De zwarte komijn (of het nigella zaad - welke naam je ook maar gebruikt) geeft echt een unieke smaak aan de kikkererwten. Zeker het proberen waard! 

De curry waar we je hierboven over verteld hebben is heerlijk hartig. Dit gerecht is wat frisser, voor als je daar meer zin in hebt. Het is een frisse quinoasalade met verse groenten die we op smaak brengen met komijn. Lekker als lunch of als gezonde, lichte avondmaaltijd. 

De eerste stap om deze salade te maken is het gaar koken van de quinoa. Meng hiervoor 1 kopje quinoa met 2 kopjes water (altijd de verhouding van 1:2 aanhouden), doe de deksel op de pan en laat het op laag vuur sudderen voor 15 tot 20 minuten. Als het water is opgenomen door de quinoa is de quinoa gaar, waarna je het kunt laten afkoelen. Voor de vulling van deze salade gebruiken we een komkommer, een rode paprika en een rode ui. Snijdt de groenten in blokjes en roer ze door de afgekoelde quinoa. 

Dan is het nu tijd om de dressing te maken, waarmee we de quinoa en gesneden groenten op smaak brengen. Meng hiervoor 4 eetlepels olijfolie, 2 eetlepels citroensap, 1 theelepel gemalen komijn, 1 theelepel paprikapoeder, zwarte peper en zout. Roer het geheel goed door, totdat je een egale dressing hebt. 

Giet de dressing vervolgens over de quinoa en gesneden groente en meng goed totdat de dressing gelijkmatig verdeeld is. Garneer vervolgens de salade met fijngehakte koriander of peterselie. En mocht je graag een bron van proteïne toevoegen kun je aan deze salade gegrilde kipreepjes, gebakken vis of uitgelekte kikkererwten toevoegen. Hiermee maak je van dit gerecht een gebalanceerde maaltijd! 

En voila, je frisse quinoa salade is klaar om geserveerd te worden. Daarbij kun je dit gerecht ook prima maken in grote porties en bewaren in de koelkast. Zo heb je voor 3 dagen lunch met één keertje 20 minuten koken. Dat is nog eens nuttig gebruik maken van je tijd! 

Hierboven hebben we je meegenomen in de verschillen tussen komijn en zwarte komijn. Hoewel de namen sterk op elkaar lijken, hebben deze twee kruiden he-le-maal niets met elkaar te maken. Zowel qua smaak, herkomst en gebruik in de keuken zijn deze twee kruiden verschillend, elk met hun eigen unieke toepassingen.

Zo hebben we laten zien hoe je zwarte komijn kunt verwerken in een mooie hartige curry. En je hebt nu het recept voor een frisse, gezonde quinoasalade. Waar de mogelijkheden met komijn werkelijk eindeloos zijn, kun je zwarte komijn op iets minder manieren gebruiken. Toch is zwarte komijn een kruid wat al eeuwenlang wordt gezien als natuurlijk medicijn, dus het af en toe gebruiken in de keuken kan zeker geen kwaad. 

We hopen je hiermee weer frisse inspiratie gegeven te hebben om lekker de keuken in te duiken. Heerlijk experimenteren met nieuwe smaken en geuren–iets op tafel zetten waarmee je je vrienden en familie echt kunt verrassen. En dat op een gezonde, verantwoorde manier. Dat is toch het mooiste wat er is? Eet smakelijk!