Sumak: wat is het precies en wat maak je ermee

Onlangs deelden we een artikel waarin we je alles vertelden over za'atar. Daarin vertelden we je waarom dit een enorm populaire kruidenmix in het Midden-Oosten is. Ook kun je hierin lezen dat een van de belangrijkste ingrediënten van za’atar sumak is. Wellicht heeft dit nog meer vragen opgeroepen dan dat het beantwoordde, waarom we je in deze blog graag willen meenemen in de wereld van sumak. (Naast de naam sumak kun je in Nederland dit kruid soms ook vinden onder de naam zuurkruid!)

Waar za’atar vooral aromatisch met een fris tintje is, is sumak het ingrediënt dat za’atar zijn frisheid geeft. Ook op zichzelf is sumak enorm populair en wordt het vaak gebruikt om gerechten een heerlijke frisse kick te geven. Dit willen we je natuurlijk niet onthouden! In deze blog vertellen we je daarom wat sumak precies is, wat je ermee kan en in welke gerechten je het goed kunt gebruiken. Lees je mee?

Allereerst is het goed om te weten wat sumak is en waar het vandaan komt. Sumak komt van de sumakplant. Aan de sumakplant groeien kleine rode besjes die vervolgens gedroogd en vermalen worden tot een grof poeder. En voila, je hebt sumak! De smaak van sumak kenmerkt zich als zuur, een beetje vergelijkbaar met citroen, maar dan net wat kruidiger. 

Je kunt de sumakplant bijna overal ter wereld vinden waar een ietwat tropisch klimaat is (voornamelijk rond de evenaar). Los van dat het als kruid tijdens het koken gebruikt wordt heeft sumak door de jaren heen allerlei verschillende toepassingen gekend. Zo gebruikten de inheemse Indianen uit Midden-Amerika het vroeger in hun tabaksmengels, en in Japan werd het sap van de sumakbes gebruikt om mee te schilderen. Toch blijft de meest voorkomende toepassing van sumak het gebruik als frisse smaakmaker in de keuken.

Veel kruiden hebben even wat tijd nodig om hun werk te doen. Ze vroeg in het bereidingsproces toevoegen zorgt vaak voor het beste resultaat. Met sumak zit dat net even anders. Om de citrus-achtige smaak goed tot zijn recht te laten komen kun je sumak namelijk het beste nèt voor het serveren toevoegen. Zo is het heerlijk om, net als za’atar, sumak te gebruiken als topping op je humus of door het te mengen door een verse guacamole. 

Hierboven hebben we je verteld wat sumak is en hoe je deze zure smaakmaker het beste kunt gebruiken. Om je naast deze informatie ook wat lekkere toepassingen te laten zien beschrijven we hieronder een aantal heerlijke recepten waarmee je jouw avontuur met sumak kunt beginnen! 

Deze lijst met heerlijke gerechten willen we graag aftrappen met een fris en simpel bijgerecht. Met sumak kun je namelijk aan een salade een mooie frisse kick geven, zodat je het als bijgerecht kunt serveren naast een vettig gerecht als een stoofschotel of tajine. 

En met simpel bedoelen we ook echt simpel, deze salade bestaat namelijk uit slechts 5 ingrediënten. Wat je hiervoor nodig hebt is rode ui, tomaat, peterselie, sumak en citroensap. Snijdt de ui, tomaat en peterselie hiervoor flinterdun. Je wilt deze ingrediënten graag in de verhouding 1:1:1 in een grote kom doen, zodat ieder van deze ingrediënten goed tot zijn recht komt. 

Door vervolgens een gezonde snuf sumak en een flinke scheut citroensap toe te voegen breek je de scherpte van de rauwe ui en breng je de salade verder op smaak. Uiteraard even wat zout en peper toevoegen naar smaak, waarna je het geheel goed wilt mengen. Laat deze salade vervolgens 10 minuutjes staan zodat de sumak en het citroensap hun werk kunnen doen en de smaken elkaar beter kunnen leren kennen. Zo maak je binnen een handomdraai een heerlijk fris bijgerecht. (Maar ook kun je deze salade goed scoopen met een vers stuk Libanees platbrood - zeker het proberen waard!)

En hier nog zo’n heerlijk vegetarisch gerecht waarin sumak het geheel naar een ander niveau tilt: de sumak-groenteschotel. Door sumak te gebruiken om geroosterde groenten een frisse twist te geven maak je een groenteschotel die perfect is voor een warme zomerdag of als je je tijdens de winter even in het warme Midden-Oosten wilt wanen. 

Zorg dat je voor deze groenteschotel groenten pakt die goed geroosterd kunnen worden in de oven. De beste groenten die je hiervoor kunt nemen zijn courgette, paprika en aubergine, maar iedere groente die het goed doet in de oven kun je hier voor gebruiken! 

Verwarm allereerst de oven voor op 200 graden Celsius. Terwijl de oven voorverwarmd wordt kun jij de groenten gaan snijden in ongeveer even grote blokjes of schijfjes. (Zoals we ook in deze blog al zeiden is het belangrijk om de groenten in even grote blokjes of schijfjes te snijden. Hiermee zorg je er namelijk voor dat de groenten ongeveer even lang nodig hebben om gaar te worden. Niemand eet graag een groenteschotel waarin de courgette nog rauw en de paprika verbrand is…) 

Door vervolgens de sumak aan te mengen met olijfolie in de verhouding 3:2 (bijvoorbeeld 3 eetlepels sumak aanmengen met 2 eetlepels olijfolie) maak je een heerlijk frisse dressing voor over de groenten. Verdeel de dressing gelijkmatig over de groenten, waarna je de groenten evenredig over een bakplaat wil verdelen. Daarna rooster je ze in de oven tot de groenten gaar en lichtbruin zijn. Wanneer ze gaar zijn haal je ze uit de oven, waarna je het he-le-maal kunt afmaken door het geheel te garneren met verse muntblaadjes. Eet smakelijk! 

Naast het maken van een heerlijke salade of groenteschotel kun je sumak ook gebruiken om kip te marineren. Samen met citroensap zorgt sumak in onderstaand gerecht voor een prachtige frisse smaak. 

Om te beginnen haal je hiervoor je favoriete stukje kip in huis. Of dit nu kippenvleugels, kippenpoten of kipfilet is maakt niet uit. De marinade voor de kip maak je door 2 eetlepels sumak, 2 tenen fijngehakte knoflook, het sap van 1 citroen en 2 eetlepels olijfolie met elkaar te mengen. Uiteraard voegen we hieraan naar smaak nog zout en peper toe, waarna je marinade klaar is om het zware werk voor je te doen: de kip op smaak brengen. 

Smeer de kip in met marinade en laat de marinade minimaal 30 minuten zijn werk doen. Hoe langer hoe beter, maar na 30 minuten is de smaak al dusdanig in de kip getrokken dat het resultaat heerlijk is. Grill de kip vervolgens op de BBQ, in een grillpan, of als je die niet hebt in een koekenpan, totdat de kip gaar is en de gewenste kleur heeft. Laat de kip nog heel even rusten voordat je hem serveert, waarna je aan tafel kunt! Heerlijk om te serveren met rijst en een fris bijgerecht (zoals de salade die we eerder noemden!). 

En last but not least nog een mooie aanvulling op je borrelplank. Naast dat za’atar uitermate geschikt is om dips helemaal af te maken, kun je dit ook met sumak doen voor een nog frissere smaak. 

Neem hiervoor een schaaltje Griekse yoghurt en voeg hieraan een fijngesneden teen knoflook toe. (Niet te veel knoflook toevoegen omdat de knoflook rauw blijft. Je wilt niet dat de pittige rauwe knoflooksmaak deze dip gaat overheersen!). Voeg daarnaast ook een eetlepel olijfolie, peper en zout naar smaak, en natuurlijk een flinke eetlepel sumak toe. Roer alle ingrediënten vervolgens goed door elkaar en laat het geheel even een half uurtje rusten in de koelkast. Dit half uurtje is echt nodig om de smaken goed in de yoghurt te laten trekken: hiermee zorg je ervoor dat je dip echt van een ander niveau wordt. 

Nadat je een half uur gewacht hebt nog even opnieuw de dip doorroeren en hij is klaar om geserveerd te worden! Heerlijk om te dippen met een stukje brood of vers gesneden komkommer en wortel. Echt een mooie gezonde toevoeging op je borrelplank. Je vrienden en familie gaan je geheid vragen om het recept van deze simpele maar effectieve dip! 

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen is sumak (of zuurkruid) een heerlijk frisse toevoeging aan je gerechten. Wij vinden het niet zo gek dat het zo populair is in (voornamelijk) de Arabische keuken. Waar veel kruiden tijd nodig hebben om tot hun recht te komen, kun je sumak het beste vlak voor het serveren aan je gerechten toevoegen. Dus naast dat het die frisse kick toevoegt, ook nog eens enorm makkelijk toe te passen! 

Of je sumak nu de hoofdrol laat spelen in een frisse salade, het gebruikt om je kip te marineren of als smaakmaker gebruikt in een yoghurtdip, sumak is van alle markten thuis. Welk gerecht ga jij proberen? Hoe je dit mooie kruid ook gaat toepassen, we weten zeker dat je het heerlijk gaat vinden. Hopelijk kun je het voor je laten werken om een gerecht te maken waarmee jij je vrienden, familie (en natuurlijk jezelf) omver kunt blazen. Geniet ervan en eet smakelijk!